11فوریه 2022- محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس دسته جدیدی از ترکیبات دارویی را تولید کرده اند که جنبه های متعدد سندرم متابولیک را در موشها بهبود بخشید. سندرم متابولیک، گروهی از بیماریهای رایجی هستند که اغلب با هم اتفاق میافتند، شامل دیابت نوع 2، کلسترول بالا، تجمع چربی در کبد و چربی اضافی بدن، بهویژه در اطراف کمر است. این سندرم اغلب منجر به بیماری قلبی عروقی می شود که علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است.
این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شده است.
محققان با آزمایش یکی از این ترکیبات به نام SN-401 دریافتند که این ترکیب با بهبود توانایی پانکراس برای ترشح انسولین و افزایش توانایی سایر بافتها برای استفاده از این انسولین، بمنظور حذف مؤثرتر قند از جریان خون، دیابت را درمان میکند. در تلاشی برای بهینهسازی درمان، محققان در این ترکیب اصلاحات ظریفی انجام دادند و دستهای از ترکیبات مرتبط با آن را تولید کردند، بر اساس مطالعات خود بر روی یک پروتئین کلیدی به نامSWELL1 ، که همچنین LRRC8a نامیده می شود، آنها دریافتند که کاهش تدریجی پروتئین SWELL1 ممکن است نقش اساسی در ایجاد دیابت و سایر جنبه های سندرم متابولیک داشته باشد.
دکتر Rajan Sah، نویسنده ارشد، دانشیار پزشکی، گفت: هدف ما توسعه درمان های بهتر برای بیماری های قلبی عروقی، از جمله دیابت و سندرم متابولیک است که عوامل خطر اصلی برای بدتر شدن مشکلات قلبی و عروقی هستند. ما درمانهای زیادی برای دیابت داریم، اما حتی با این درمانها، بیماریهای قلبی عروقی همچنان یکی از علل اصلی مرگ و میر در میان بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 است. بهمین دلیل به درمانهای جدیدی که متفاوت از درمانهای استاندارد فعلی باشد، نیاز داریم.
این پروتئین که توسط دکترSah و همکارانش مورد مطالعه قرار گرفت، به دلیل نقش آن در تشخیص اندازه یا حجم سلولها، SWELL1 نامیده شد. تحقیقات جدید آنها نشان می دهد که این پروتئین همچنین به کنترل ترشح انسولین از لوزالمعده و بهبود حساسیت به انسولین در بافتها، از جمله در ماهیچه های اسکلتی و بافت چربی( ذخایر چربی بدن) کمک می کند.
با کمال تعجب، محققان نشان دادند کهSWELL1 هر دوی این وظایف به ظاهر مستقل را انجام می دهد، زیرا این پروتئین دارای یک زندگی دوگانه ی ناشناخته است. این ماده به عنوان یک مولکول سیگنال دهنده عمل می کند و وظایفی را در سلول فعال می کند که نحوه استفاده سلول ها از انسولین را کنترل می کند و همچنین ترشح انسولین توسط پانکراس را به جریان خون تسهیل می کند.
دکترSah، گفت: پروتئین SWELL1، دارای نوعی شخصیت دوگانه است. ترکیب دارویی ما به گونهای به SWELL1 متصل میشود که این کمپلکس پروتئینی را تثبیت میکند تا بیان و سیگنال دهی را در چندین بافت از جمله بافت چربی، ماهیچههای اسکلتی، کبد، پوشش داخلی رگهای خونی و سلولهای جزایر پانکراس، افزایش دهد. این کار باعث باز گرداندن حساسیت انواع بافت ها به انسولین و بازگردندن توانایی ترشح انسولین به پانکراس می شود.
دکتر Sahو همکارانش نشان دادند که ترکیبSN-401 ، جنبههای متعدد سندرم متابولیک را در دو گروه از موشها که هر کدام به دلایل مختلف به دیابت مبتلا شده بودند- یکی به دلیل استعداد ژنتیکی و دیگری به دلیل رژیم غذایی پرچرب- بهبود بخشید. علاوه بر بهبود حساسیت و ترشح انسولین، درمان با این ترکیب باعث بهبود سطح قند خون و کاهش تجمع چربی در کبد شد. در بیشتر این مطالعات ترکیب دارویی مورد نظر به شکل تزریقی استفاده شد، اما محققان شواهدی را یافتند که نشان میدهد این ترکیب در صورت مصرف خوراکی نیز میتواند موثر باشد.
محققان همچنین نشان دادند که این ترکیب تأثیر زیادی بر قند خون در موشهای سالم ندارد، که این موضوع برای پتانسیل آن به عنوان یک درمان احتمالی در آینده، مهم است. داروهای کنونی دیابت می تواند منجر به کاهش بیش از حد قند خون شود. شواهد نشان می دهد که این ترکیب در مواقعی که نیازی به این کار نیست، قند خون را کاهش نمی دهد.
منبع:
Susheel K. Gunasekar et al, Small molecule SWELL1 complex induction improves glycemic control and nonalcoholic fatty liver disease in murine Type 2 diabetes, Nature Communications (2022). DOI: 10.1038/s41467-022-28435-0
https://medicalxpress.com/news/2022-02-diabetes-metabolic-syndrome-mice-class.html